Szk³o Murano

Widok Murano Murano to wysepka po³o¿ona na lagunie, ok. 10 min. drogi vaporetto z Wenecji na pó³noc. Wysepka (a w³aœciwie kilka wysepek porozdzielanych kana³ami) ma ok. 5 km2 i zamieszkuje j¹ ok. 8 tysiêcy ludzi.
Obok mamy widok Murano, lagunê i Wenecjê w tle.
Murano jest zamieszkane ju¿ od czasów staro¿ytnych, wiêc nie brak tu zabytków. Romañska bazylika Santa Maria e Donato istnieje od VII wieku. Chluba jej s¹ bogate mozaiki posadzkowe i tajemniczy nastrój wnêtrza - co inspirowa³o wielu poetów, tak¿e nasz¹ Mariê Konopnick¹.
Murano i w zamierzch³ych czasach i dziœ to przede wszystkim piêkne szk³o!!
Wyrabianiem szk³a zajmowano siê ju¿ w staro¿ytnoœci, ale szk³o Greków i Rzymian by³o chropowate w dotyku i mêtne w kolorze. Dopiero w Wenecji i na Murano, gdzie szk³o produkowano ju¿ od VIII wieku, gdzieœ w XII-XIII w. wynaleziono szk³o twarde i przezroczyste.
To zrewolucjonizowa³o ówczesny œwiat: rozwinê³a siê optyka i pojawi³y siê okulary - lektura by³a dostepna d³u¿ej i dla wiêkszej iloœci osób, co przyœpieszy³o rozwój nauki, okna oœwietla³y pomieszczenia przez ca³y dzieñ, mo¿na by³o d³uzej i lepiej pracowaæ, pojawi³y siê szklarnie, odporne na deszcz i wiatr lampy... Lustro spowodowa³o, ¿e zaczêto siê interesowaæ w³asn¹ osob¹, jej wygl¹dem, natur¹ psychologiczn¹ - pojawi³ siê autoportret.
Wiemy, ¿e pod koniec XIII wieku wszystkie piece szklarskie z Wenecji zosta³y przeniesione dla bezpieczeñstwa na wysepkê Murano. Mia³o to zapobiec groŸbie po¿arów w mieœcie. Produkcja rozwija³a siê intensywnie i pod koniec XVw. szk³o weneckie zdominowa³o rynki europejskie.
Obok przedmiotów u¿ytkowych produkowano na Murano tak¿e kostki ze szk³a dla wspania³ych mozaik.
Naczynie siateczkowe Jedn¹ z bardziej znacz¹cych rodzin hutników szk³a w Odrodzeniu by³a rodzina Barovier, jeszcze dziœ aktywna, która miêdzy innymi odnowi³a tradycjê produkcji wysokiej jakoœci przezroczystego szk³a tzw. cristallo. To szk³o da³o fortunê producentom szk³a z wyspy.
Tu z prawej mamy tzw.kielich weselny Baroviera, z okresu Odrodzenia, turkusowe szk³o zdobione emali¹.

Technika, krór¹ mistrzowie z Murano doprowadzili do wielkiej perfekcji to technika filigranu lub siateczkowa (reticello) , któr¹ siê osi¹ga³o nak³adaj¹c na przezroczyste szk³o cieniutkie rureczki z bia³ego matowego szk³a. Wspania³y przyk³ad tego mamy obok z lewej - pojemnik ca³y owiniêty cieniutk¹ siateczk¹.

Puchar Barovier
Szk³o z Murano jest wci¹¿ niezwyk³e. Uszlachetniane kilkudziesiêcioma sk³adnikami - a nie jak gdzie indziej - kilkoma. Mistrzowskie technologie dawa³y wiele rodzajów szk³a : kryszta³owe (cristallo), zdobione emali¹ (smalto), szk³o z drobinkami z³ota (aventurine), szk³o wielobarwne (millefiori), szk³o mleczne (lattimo).
Mistrzowie szklarscy przez wieki podlegali surowym prawom maj¹cym uniemo¿liwiæ wykradzenie tajemnicy produkcji szk³a z wyspy. Za to grozi³o obciêcie r¹k! Córki mistrzów mog³y wychodziæ za m¹¿ tylko za obywateli Wenecji.
nnn Mistrzowie dbali o elegancjê formy i czystoœæ linii. Wychodzi³y z ich r¹k wspania³e przedmioty ze szk³a dmuchanego, leciutkie, bia³e b¹dŸ z delikatnym odcieniem ultramaryny i ozdabia³y sto³y nie tylko panów weneckich. Produkowano kuliste butelki, karafki, puchary i kielichy na d³ugiej i cienkiej nó¿ce jak ten z lewej.

Dekorowano te przedmioty w ró¿noraki sposób: ozdobne brzegi formowano na gor¹co za pomoc¹ szczypców, analogicznie tworzono wymyœlne spirale i zawijasy. Czasami przedmioty przybiera³y fantastyczne kszta³ty jak ten obok z prawej fantastyczny kaganek z muzeum w Murano.

Tradycja chwa³y sztuki szklarskiej wyspy znajduje dziœ œwiadectwo w muzeum szuki szklarskiej (Museo Vetrario) . Jest to jedyne takie muzeum we W³oszech i jedno z nielicznych w œwiecie. Mo¿na tam znaleŸæ przyk³ady wszystkich technik, form i wynalazków które rozwija³y siê na wyspie od czasów antycznych a¿ do wspó³czesnoœci. W muzeum mo¿emy podziwiaæ przede wszystkim rzadkie okazy z czasów Renensansu, z³otego okresu rozwoju tej sztuki i tak¿e najwiêkszej chwa³y Wenecji. Mo¿emy obejrzeæ wyrafinowane przedmioty malowane emali¹ i najwiêkszy wynalazek mistrzów szk³a z Murano czyli szk³o kryszta³owe. Przezroczyste, najczystsze o czêsto bardzo prostych formach które pozwalaj¹ przede wszytkim podziwiaæ grê œwiat³a w nich. Na wyspie tak¿e dzisiaj s¹ piece szklarskie - jeden jeszcze z czasów Republiki Weneckiej - gdzie mo¿emy na ¿ywo podziwiaæ pracê mistrzów szklarskich. Wra¿enie jest niezapomniane - na naszych oczach powstaj¹ dzie³a sztuki z krainy u³udy - przezroczyste i nierealne.
I po to warto przyjechaæ na Murano !!
powrót do menu